سفارش تبلیغ
صبا ویژن
هرکس که در آسمان و زمین است ـ حتی ماهیان دریا ـ برای جویای دانش آمرزش می طلبند . [پیامبر خدا صلی الله علیه و آله]
سربندان
  • پست الکترونیک
  • شناسنامه
  •  RSS 
  • پارسی بلاگ
  • پارسی یار
  • در گذشته مردم برای آرد کردن گندم از آسیا‌های بادی یا آبی استفاده می‌کردند.در مناطقی که رودخانه و جریان آب مناسب و فراوان وجود داشت از آسیا‌های آبی برای آرد کردن گندم و جو استفاده می‌شد. سربندان با توجه به اینکه دارای سرچشمه‌های فراوان و رودخانه‌ای دائمی است در گذشته دارای سه آسیای آبی بود که با جریان آب به حرکت در می‌آمدند و گندم اهالی روستا و حتی روستاهای اطراف را آرد می‌کرند.

    اولین آسیا در خارج از روستا و در قسمت بالا دست رودخانه قرار داشت که اکنون بقایای دیوارهای فروریخته آن در کنار قلمستان باقی مانده است. سنگ این آسیا، سنگی بزرگ بوده که نیمه شکسته یکی از آنها هنوز هم در کنار ساختمان و دیوارهای کاه‌گلی فرو ریخته آسیا  به چشم می‌خورد.این آسیا در کنار رودخانه قرار دارد و در گذشته از فاصله‌ای حدود دویست تا سیصد متر بالاتر آب را به یک جوی مخصوص هدایت می‌کردند تا به سمت آسیا رفته و پره‌های چوبی را به حرکت درآورد.

    آسیای دوم که به آسیای وسط یا آسیای داخلی معروف است در بالا دست روستا قرار داشته و آب از ارتفاعی حدود دو تا سه متر به پایین می‌ریخت و سنگ آسیا را به حرکت در می‌آورد.

    آسیای سوم هم کمی پایین تر از آسیای وسط قرار داشت که ساختمان آن تا سال‌های اخیر موجود بود که اکنون آن نیز خراب شده است.

    سیستم آرد کردن گندم به این صورت بود که در بالای سنگ آسیا سکویی بود که به ظرفی چوبی ختم می‌شد که شیب کمی داشت و مقدار زیادی گندم را در آن می‌ریختند، در انتهای این ظرف شیب‌دار ناودانی چوبی بود که گندم را کم‌کم به بین سنگ‌های آسیا هدایت می‌کرد و سنگ‌بالایی آسیا توسط نیروی آبی که با فشار به پره‌های چوبی تعبیه شده در زیر آن برخورد می‌کرد به حرکت درمی‌آمد و گندم را آرد می‌کرد.سنگ زیرین نیز ثابت بود و سنگ بالایی متحرک و تمام فشار و سنگینی هم روی سنگ پایینی بود ولی سنگ بالایی همواره درحال چرخش صدا تولید میکرد و گویی همواره در حال شکوه و شکایت بود و گویا ضرب المثل معروف "مرد آن است که در کشاکش دهر، سنگ زیرین آسیا باشد" از اینجا گرفته شده.

    مزد آسیابان هم سهمی از همان آردی بوده که صاحب گندم آرد می‌کرد و مقدار آن در دوران مختلف متفاوت بوده است. از طرفی هنگام آرد کردن گندم غباری که از آرد بر می‌خواسته (آردی بسیار نرم ومرغوب) و در کناره‌ها و پشت سنگ آسیا جمع می‌شده هم متعلق به آسیابان بود. ولی به هر حال آسیابانی شغل چندان آسان پردرآمدی نبوده.

     

    وقتی که آسیا تازه ساخته شده یا سنگ آن بر اثر چرخش مداوم فرسوده می‌شد، لازم بود که سنگی جدید برای آن فراهم شود. ابتدا سنگی مناسب از نظر جنس و استحکام برای آن در کوه در نظر می‌گرفته می‌شد و سنگتراشی در همان محل آن را تراش می‌داد و به شکل و اندازه مورد نظر در می‌آورد و وقتی که سنگ آماده می‌شد روزی تعیین می‌گردید و تعدادی حدود چهل نفر از مردان قوی هیکل روستا چوب بزرگ و محکمی را برداشته و به محلی که سنگ در آنجا بود می‌رفتند و چوب را از سوراخ وسط سنگ رد کرده و آن را طی مراسمی با صلوات و ذکر نام خدا و امیر مؤمنان علی (علیه‌السلام) تا محل آسیا حمل کرده و آن را در جای خود قرار داده، نصب می‌کردند.

    از معایب آسیا های آبی قدیمی این بود که کار به کندی صورت می‌گرفت. مثلا برای آرد کردن یک خروار گندم( معادل سیصد کیلو) چیزی حدود بیشتر از یک شبانه روز زمان لازم بود، که آسیا های برقی و موتوری جدید این کار را بسیار سریعتر انجام می‌دادند. اما یکی از عیوب بزرگ آسیا های برقی این است که آردی که تولید می‌کنند چون با سرعت تولید شده بر اثر اصطکاک داغ می‌شود و روغن گندم و بسیاری از مواد مغذی و ویتامین‌های موجود در آن بر اثر این حرارت از بین می‌رود اما این مشکل در آسیاهای آبی وجود نداشت و نان تهیه شده از آردی که از آسیای آبی گرفته شده بود طعم و مزه و کیفیت بهتری داشت.

    با ایجاد نانوایی‌های امروزی نان پختن نیز که یکی از کارهای روزمره زنان روستا بود کم کم حذف شد و پختن نان بصورت تفننی درآمد و محدود به مراسمی مانند عروسی‌ها،هنگام عید نوروز یا عاشورا جهت اطعام عزاداران شد.



    قاسم ::: چهارشنبه 88/10/16::: ساعت 3:52 عصر


    لیست کل یادداشت های این وبلاگ

    >> بازدیدهای وبلاگ <<
    بازدید امروز: 15

    بازدید دیروز: 20 کل بازدید :147326

    >>اوقات شرعی <<

    >> درباره خودم <<
    سربندان
    قاسم
    سربندان روستایی خوش آب و هواست که ساکنان آن کرد و از نژاد کردهای شمال خراسان (کرمانج) هستند. این روستا مرکز دهستان ابرشیوه و از توابع دماوند می باشد که در 85 کیلومتری جاده تهران – فیروزکوه قرار دارد. در اینجا به معرفی این روستا می پردازیم. استفاده از مطالب این وبلاگ با ذکر منبع و آدرس آن بلامانع است.

    >>آرشیو شده ها<<

    >>لوگوی وبلاگ من<<
    سربندان

    >>لینک دوستان<<
    لقمان نامه لقمان حکیم
    جامعه وبلاگ نویسان
    کیلان
    هنر(سردار اردلان)
    فرهنگ و هنر و تاریخ ایران
    فرهنگ هنر دل نوشته ها،راجع به کردهای خراسان و ادبیات
    روستای کرد نشین چهل حصار
    دختر ایل
    عکس‏هایی زیبا از کردستان و ایران
    تاریخچه کرد(آشنایی باتاریخ وفرهنگ قوم کرد )
    ابرشیوه
    روستای باغچق روستایی کرد نشین در خراسان
    کردستان شرقی
    کرمانج کرد غیور
    گزیده های از تاریخ ایران قبل و بعد از اسلام
    کردهای ایران (هرجا کرد هست آنجا ایران است)
    جاذبه های تاریخی و تفریحی اسفراین
    کرمانج زنده است کرمانج زندگی کن
    کوچ بزرگ کردان کرمانج و سربندان
    سربندان روی خط(اخبار به روز شده سربندان)
    انجمن فرهنگی و مدنی کردهای خراسان
    سایت جامع گردشگری ایران
    سربندان روی نقشه
    نشریه الکترونیکی بلوط
    کردهای قزوین
    خشت خام(اشعار کرمانجی)
    ایران
    طرحی برای آینده
    کرمانج زرمان(دانلود موسیقی کردی)
    کرمانج
    نشریه ارمغان خراسان شمالی
    موسیقی محلی ایران(استاد حوروش خلیلی)
    شهر من کرمانشاه
    وبلاگ مهندس نجف زاده
    کرمانج غیور قرچقه
    الله مزار - نوای کرمانج زبانان شمال خراسان
    قوچان
    جیلارد
    شغل آباد

    >>اشتراک در خبرنامه<<
     

    >>طراح قالب<<